Do gór trzeba czuć respekt. Nie można ich lekceważyć. Ważne jest to aby w górach nie robić nic na siłę. Jeśli ktoś niepewnie się czuje, ma jakieś problemy zdrowotne lub pogoda jest podejrzana czasem lepiej zrezygnować, zawrócić ze szlaku i nie próbować iść dalej za wszelką cenę. Zawrócić ze szlaku to nie wstyd. Można tam wrócić za dzień, lub za dwa, albo i za rok. Góry nadal będą tam stały. A można w ten sposób uniknąć niebezpiecznych sytuacji. Parę lat temu byłem pod Zawratem. Już byłem za Zmarzłym Stawem i widziałem łańcuchy (a w zasadzie słyszałem tylko ludzi czekających w kolejce do łańcuchów, bo takie było zachmurzenie) Jednak zdecydowałem się zawrócić. Odezwała mi się kontuzja w kolanie. Pogoda też była podejrzana. Co chwilę kropiło. Zawróciłem więc, i przez Dolinę Gąsienicową a następnie Przełęcz między Kopami schodziłem do Kuźnic. I właśnie na przełęczy dopadła mnie burza i okropna ulewa. Co prawda byłem całkowicie przemoczony (szlak zamienił się w strumień), ale cieszyłem się, że nie spotkało mnie to gdzieś pod Zawratem. Schodzenie po śliskich skałach w czasie ulewy, z niesprawnym kolanem mogło być niebezpieczne. Nie udało się wtedy zaliczyć Zawratu, ale za to w 2004 roku wszedłem tamtędy na Świnicę.


W górach należy:

- w przypadku zbliżającej się burzy jak najszybciej schodzić ze szczytów i grani w dół. W zasadzie pierwsze grzmoty i ciemne chmury to sygnał aby natychmiast schodzić. Nie warto czekać czy aby czasem burza nie przejdzie bokiem. W czasie burzy należy unikać przebywania w okolicach metalowych przedmiotów (łańcuchów, drabinek, krzyża na Giewoncie), samotnych drzew i cieków wodnych. W przypadku gdy nie zdąży się uciec przed burzą należy usiąść na plecaku w pewnej odległości od ściany ze stopami złączonymi razem (aby uniknąć napięcia krokowego mędzy stopami). W dni zagrożone burzami powinno się zrezygnować z wycieczek w wyższe partie gór. W takim okresie bardzo niebezpieczy jest Giewont czy Świnica. Można też przemyśleć zainstalowanie w telefonie aplikacji ostrzegającej przed burzami.
Warto obejrzeć film z serii "Szkoła Górska TOPR" - "Burze" https://vimeo.com/17487528

- mieć ze sobą odpowiedni ekwipunek (wygodne, nieprzemakające buty z podeszwą, która nie ślizga się po skałach; wygodne ubranie oraz rzeczy chroniace przed zimnem, wiatrem i deszczem; kurtkę przeciwdeszczową; jedzenie, wodę, mapę, latarkę)

- sprawdzić przed wyjściem prognozę pogody (prognozę można także sprawdzić w schronisku)

- pamiętać, że pogoda w górach często się zmiania więc nawet w słoneczny dzień zabierać ze sobą rzeczy chroniace przed zimnem i deszczem

- pamiętać, że w przypadku deszczu czy mokrych skał, śniegu czy oblodzenia trudności na szlakach mogą znacznie wzrosnąć

- chronić głowę przed słońcem aby uniknąć udaru słonecznego, należy także zabezpieczyć odsłonięte części ciała kremem z wysokim filtrem UV

- w przypadku chodzenia w grupie nie rozdzielać się i dostosować tempo do osoby najsłabszej

- nie używać alkoholu, czasem małe zachwianie równowagi może być niebezpieczne

- nie zbaczać ze znakowanego szlaku, w przypadki zgubienia szlaku należy wrócić tą samą drogą do miejsca, gdzie widziało się szlak po raz ostatni

- nie wchodzić na płaty zlodowaciałego śniegu

- w przypadku oblodzeń na szlaku najlepiej zrezygnować i zawrócić. Na stokach nasłonecznionych warstwa lodu na szlakach może się roztopić, ale istnieje niebezpieczeństwo, że gdy słońce zajdzie lód znowu chwyci odcinając drogę powrotną

- gdy schodzi się po oblodzonym szlaku warto trzymać się blisko kosówki i asekurować się przytrzymując się jej gałęzi

- uważać aby nie strącać kamieni

- w przypadku strącenia kamienia natychmiast ostrzec głośnym okrzykiem "KAMIEŃ" tych którzy znajdują się niżej

- w przypadku gdy usłszy się odgłos spadającego kamienia lub ostrzerzenie o lecącym kamieniu natychmiast zejść z toru lotu kamienia, przylgnąć do ściany, zasłonić się plecakiem

- wychodzić na wycieczki wcześnie rano, także ze względu na burze, które najczęściej zdarzają sie koło południa lub po południu. Bezpieczniej jest więc już koło południa schodzić ze szczytów.

- dobrze jest zaplanować wcześniej trasę i czas wycieczki

- dobrze jest przed wyjściem zostawić wiadomość o trasie planowanej wycieczki oraz przewidywaną godzinę powrotu

- szanować tatrzańską przyrodę - chodzić po wyznaczonych szlakach (a nie obok szlaku, co często się zdarza), nie wyrzucać śmieci, nie zrywać jagód lub innych roślin, zachować ciszę

- przy korzystaniu z łańcuchów stosować zasadę - jeden odcinek łańcucha - jedna osoba

- podchodzić do łańcuchów i innych ubezpieczeń bez bezgranicznej ufności, lepiej sprawdzić wcześniej w jakim są stanie

- w przypadku gdy jest potrzebna pomoc to po ujrzeniu śmigłowca TOPR należy podnieść obie ręce do góry, aby otrzymać kształt litery " Y " - yes
 

 natomiast gdy pomoc jest niepotrzebna należy jedną rękę podnieś do góry a drugą trzymać opuszczoną, aby otrzymać kształt litery " N " - no
 
Nigdy nie należy machać do przelatującego śmigłowca, ponieważ to może wprowadzić pilota w błąd i zasugerować mu, że to my potrzebujemy pomocy.

- pomoc można również wzywać głosem (przydatny gwizdek) lub światłem 6 razy na minutę po czym minuta przerwy a odzew to sygnał nadawany 3 razy na minutę

- numer alarmowy TOPR 985 lub telefon ratunkowy (+48) 601-100-300 - najlepiej wpisać go w pamięć telefonu koniecznie z numerem kierunkowym do Polski +48

- żmije - raczej nie atakują ludzi, co najwyżej mogą to zrobić w swojej obronie. Dlatego warto zakładać wysokie buty i patrzeć pod nogi. Żmije można spotkać w Tatrach zarówno w dolinach, na łąkach i halach ale też i wyżej na trawiastych graniach. Zdarzało się ludziom je widzieć na Nosalu, Przełęczy pod Kopą Kondracką czy ostatnio na Rakoniu. W przypadku ukąszenia należy wezwać pomoc lub w miarę możliwości przetransportować ukąszonego do szpitala

- niedźwiedzie - TPN zaleca omijanie miejsć w których można spotkać niedźwiedzie. Należy unikać chodzenia po zmroku, nie można pozostawiać w górach resztek jedzenia, aby nie zachęcać niedźwiedzi do podchodzenia w rejony gdzie przebywają ludzie, a w przypadku spotkania należy cicho i powoli się wycofać. Generalna zasada to nie zaskakiwać niedźwiedzia. Jeśli nas wcześniej wyczuje lub usłyszy prawdopodobnie sam zejdzie nam z drogi. Zatem jeśli już się zdarzy, że trzeba schodzić po zmroku to należy się zachowywać tak, aby niedźwiedź wiedział, że ktoś się zbliża. Czyli zwyczajnie robić wokół siebie troche hałasu.

- psy - na obszarze TPN-u jest zakaz wprowadzania psów. Wyjątek stanową: odcinek Doliny Chochołowskiej, do wysokości schroniska, Droga pod Reglami oraz z zakazu wyłączone są psy asystujące np. psy przewodnicy osoby niewidomej i psy asystenci osoby niepełnosprawnej ruchowo. W Tatrach Słowackich na terenie TANAP nie ma zakazu wprowadzania psów. Psy muszą być jednak w kagańcu i na smyczy. Są jednak projekty, które chcą wprowadzić zakaz wprowadzania psów na pewną część szlaków.

- przekraczanie granicy - granicę ze Słowacją można przekraczać w miejscach gdzie spotykają się szlaki turystyczne polskie i słowackie.

- zamknięcia szlaków na Słowacji - od dnia 01.11. do dnia 15.06. włącznie wszystkie szlaki powyżej schronisk i Magistrali są zamknięte.

- opłaty za wstęp w Tatrach Słowackich (TANAP) - wejście do TANAP-u jest bezpłatne. Płaci się tylko za wstep na ścieżkę edukacujną Monková dolina - Kopské sedlo w Tatrach Bielskich

- ubezpieczenie - wybierająć się na Słowację należy obowiązkowo wykupić ubezpieczenie. Akcje ratunkowe HZS są płatne. Wybierając się na wycieczki szlakami przygranicznymi ale po polskiej stronie, trzeba się liczyć z tym, że w przypadku złej pogody akcje ratunkową może przeprowadzić słowackie HZS a nie TOPR. W takim przypadku też warto mieć ubezpieczenie. Zwłaszcza zimą prawdopodobieństwo takiej akcji jest duże.


Należy również pamiętać, że kolory szlaków nie oznaczają stopnia ich trudności.
 


  |  Dolina Białego   |  Dolina Strążyska   |  Dolina Kościeliska   |  Kościelec   |  Przełęcz Krzyżne   |  Szpiglasowa Przełęcz   |  Morskie Oko   |  Nosal  |
|  Gęsia Szyja   |  Małołączniak   |  Czerwone Wierchy   |  Zawrat-Świnica   |  Rysy   |  Mięguszowiecka Przełęcz pod Chłopkiem   |  Orla Perć  |
|  Dolina Chochołowska  |   Siwy Wierch  |   Baraniec  |   Bystra  |   Skrajne Solisko  |   Jagnięcy Szczyt  |   Czerwona Ławka  |   Krywań  |
|  Koprowy Wierch  |   Bystra Ławka  |   Mała Wysoka - Rohatka  |   Dolina ku Dziurze  |   Kozi Wierch  |